Pędzle

Do techniki temperowej najczęściej polecane są pędzle wykonane z włosia: wiewiórki, łasicy syberyjskiej i sobola. W sprzedaży najczęściej możemy spotkać pędzle z włosia wiewiórki i łasicy syberyjskiej.

Pędzle z włosia wiewiórki (белка, Squirrel, Kazan Squirrel, Siberian Squirrel) Włosie wiewiórki jest czarne (Ryc. 1), w dotyku miękkie i giętkie.

Różnorodność kolorów włosia wynika z tego, że poszczególni producenci do wyrobu pędzli stosują włosie okrywowe różnych gatunków wiewiórek. Większość pędzli artystycznych wykonywanych jest z  włosia kanadyjskiej populacji wiewiórki Tamiasciurus hudsonicus oraz rosyjskiej populacji wiewiórki Sciurus vulgaris. W przypadku Euroazjatyckiej populacji wiewiórki Sciurus vulgaris wyróżnia się trzy rodzaje (kolory) ich włosia, związany z obszarem występowania tego gatunku na terenie Rosji. Są to: Gray (Talahoutky, Talahutky) Squirrel o szaro-czarnym włosiu, Brown (Kazan) Squirrel o włosiu brązowo-czarnym z szarymi plamkami wzdłuż łodygi włosa oraz Blue (Sacamena) Squirrel o niebiesko-czarnym włosiu z szarą nasadą. Za najlepsze uważa się włosie Brown Squirrel. Pędzle wykonane z włosia wiewiórki są bardzo chłonne, dzięki czemu przechowują dużą ilość farby. Włos wiewiórki jest delikatny, przez co podatny jest na wycieranie oraz łamanie się u nasady skuwki i wypadanie. W malarstwie ikonowym pędzle z włosia wiewiórki bardzo dobrze sprawdzają się przy malowaniu laserunkowym oraz pławką (plawą). Równie dobrze pędzle te nadają się do rozświetlania partii cielesnych oraz szat techniką suchego pędzla.

Pędzle z włosia łasicy syberyjskiej (колонок, Red Sable, Kolinsky Sable, Kolinsky,  Kolonok Kolinsky) Włosie łasicy syberyjskiej ma jasno brązowy kolor z rdzawym odcieniem (Ryc. 2), w dotyku jest sprężyste i znacznie twardsze od włosia wiewiórki.

Pędzle te wykonywane są z włosów okrywowych łasicy syberyjskiej (Mustela sibirica), a nie jak potocznie uważa się z włosia sobolowego. Duża różnorodność nazw stosowanych przez poszczególnych producentów wynika z tego, że do wyrobu pędzli stosuje się wyłącznie włosy okrywowe pochodzące z ogonów samców lub mieszankę włosów samców i samic (60/40), a nawet włosie innego gatunku (pędzle pure red sable Kolibri­ wykonywane są z włosia Mustela nivalis). Najlepsze pędzle wykonywane są z zimowego włosia okrywowego samców, stąd na anglojęzycznych stronach niekiedy pojawia się określenie winter harvest. Wpływ na jakość włosia ma również to czy włosy pochodzą ze zwierząt hodowanych, czy żyjących na wolności. Włos łasicy jest znacznie twardszy od włosa wiewiórki i kuny. Jego wytrzymałość na zużycie jest około dwukrotnie wyższa od włosia wiewiórki. Włosie podczas użytkowania pędzla nie wypada. Sprężysty pędzel dobrze sprawdza się w malowaniu konturów postaci i budowli, jak również rozświetlaniu.

Pędzle z włosia sobola (соболь, Russian Black Sable) Włosie sobola (Martes zibellina) jest podobne do włosia łasicy syberyjskiej, ma jednak odcień ciemno brązowy (Ryc. 3).

Włosy sobola są krótsze oraz znacznie cieńsze od włosów łasicy syberyjskiej, przy czym cechuje je znacznie wyższa odporność na zużycie. Włosie nie strzępi się i przy prawidłowym obchodzeniu się z pędzlem bardzo długo zachowuje swój pierwotny kształt. W ikonografii są one niezastąpione, doskonałe do precyzyjnego malowania szczegółów oraz malowania techniką suchego pędzla.