Złocenie na pulment
Złoto jest metalem szlachetny o dużej trwałości i odporności na czynniki chemiczne. Nie ulega oksydacji, jest odporne na warunki atmosferyczne. Jest ono najchętniej stosowanym materiałem w pozłotnictwie. Barwa i blask pozłoty są niepowtarzalne i przy dobrych warunkach zachowują się w niezmienionym stanie przez tysiąclecia.warsztaty pozłotnictwa
Złoto w ikonie jest symbolem Boskiej niedostępnej światłości : „Bóg jest światłością, a nie ma w Nim żadnej ciemności”( 1J 1, 5). Złoto jest najdoskonalszym materiałem pozwalającym oddać tą światłość. Żaden inny kolor nie jest w stanie jej oddać. Złocenie tła, nimbów, asystek występujących m.in. na szatach, Biblii, skrzydłach aniołów odzwierciedlają świat zanurzony w Boskiej energii.
Złocenie na pulment
Najbardziej efektownym i najpiękniejszym złoceniem ikon jest złocenie na pulment. Ten rodzaj złocenia daje możliwość uzyskania złocenia na mat i poler. Dzięki polerowaniu złota gładzikiem można uzyskać silny blask złota podkreślając tym samym piękno i wartość pozłoconego przedmiotu. Technika ta nie jest łatwa do opanowania, wymaga nie tylko wiedzy, ale również praktycznego doświadczenia. Jest to technika czasochłonna, wymagająca cierpliwości oraz staranności. Z uwagi na wysoką wrażliwość podłoża na czynniki atmosferyczne złocenia na pulment nie stosuje się jej na zewnątrz budynków.
Przygotowanie podłoża
O sukcesie złocenia decyduje w dużej mierze rodzaj podłoża oraz odpowiednia zaprawa kredowo-klejowa (lewkas). Lewkas powinien mieć odpowiednie stężenie. Nie może być zbyt twarda gdyż wówczas złoto będzie się ścierało podczas gładzenia i nie nabierze odpowiedniego blasku. Nie może być też zbyt miękka gdyż podczas wykonywania prac pozłotniczych może dojść uszkodzenia lewkasu, a w skrajnych przypadkach nawet do uszkodzenia podłoża. Dodatek odpowiednich plastyfikatorów do zaprawy poprawia jej tłustość i elastyczność, co pozytywnie wpływa na efekt pozłoty. Istotnym elementem podczas przygotowywaniu lewkasu pod złocenie jest jego staranne wyszlifowanie. Ważne by na złoconej powierzchni nie było, żadnych nierówności i rys, bowiem będą one widoczne po położeniu złota. Następnie złoconą powierzchnię należy odtłuścić i położyć pulment.
Kładzenie pulmentu i złocenie
Obecnie bardzo wygodnie jest korzystać z gotowych glinek jakie są dostępne na rynku. Sporządzenie dobrego pulmentu mimo to wymaga wiedzy i doświadczenia. Stężenie wody klejowej wpływać będzie znacząco na twardość pulmentu i jakość złocenia. Ilość glinki jaką dodajemy podczas sporządzania pulmentu wpływa z kolei na jego gęstość. Pulment powinien łatwo się nakłada, mieć ciemny intensywny kolor, który blednie i matowieje podczas wysychania. Po położeniu pulmentu należy go wypolerować. Polerowanie wygładza powierzchnię jaka będzie złocona i zapobiega zbytniemu przenikaniu alkoholu w podłoże. Jeżeli pulment trudno się poleruje, prawdopodobnie jest za twardy – zbyt duże stężenie kleju, a gdy się łuszczy to jest za słaby – zbyt małe stężenie kleju. Na tak przygotowaną powierzchnię kładziemy płatki złota. Najpierw smarujemy powierzchnię alkoholem, a następnie za pomocą pędzla zwanego nastrzelaczem nakładamy na nią złoto. Po wyschnięciu pozłoty i jej ewentualnych korektach możemy złoto wypolerować gładzikiem lub pozostawić matowe.